Opublikowane: 18.05.2005
Autor: Urząd Skarbowy w Prudniku
Sygnatura: PD-I/423-5/MG/05
Czy kościelna osoba prawna prowadząca działalność gospodarczą (apteka) podlega obowiązkowi rozliczeń z Urzędem Skarbowym jak również przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Działając na podstawie art. 216 § 1 oraz art. 14a §1 i §4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz.U. z 2005r. Nr 8, poz.60 ze zm.) - Naczelnik Urzędu Skarbowego w Prudniku w związku ze złożonym wnioskiem Nr L.dz. 12/04/05 z dnia 15.04.2005r. (data wpływu 18.04.2005r.) w sprawie interpretacji prawa podatkowego o zakresie zastosowania przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity. Dz.U. Nr 54 poz.654 z 2000r. ze zm.) uzupełnionym pismem Nr L.dz. 15/04/05 z dnia 25.04.2005r. (data wpływu 27.04.2005r.) oraz pismem Nr L.dz. 15a/04/05 z dnia 29.04.2005r. stwierdza, iż stanowisko zajęte w przedmiocie postawionego pytania jest nieprawidłowe.
U Z A S A D N I E N I E
Jeśli nie tego szukałeś i nadal masz problem prawny – kliknij tutaj >>
Z treści art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz.U. z 2005r. Nr 8, poz.60 ze zm.) wynika, że stosownie do swej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.
W dniu 18 kwietnia 2005r. do tutejszego organu wpłynął wniosek Jednostki datowany na dzień 15.04.2005r. w sprawie udzielenia interpretacji przepisów prawa podatkowego. Przedmiotowy wniosek nie spełniał jednak wymogów formalnych określonych przepisami prawa stąd też tutejszy organ pismem Nr PD-I/423-5/1/MG/05 z dnia 20.04.2005r. wezwał do uzupełnienia wniesionego wniosku pouczając, iż nie zastosowanie się do wezwania w wyznaczonym terminie skutkować będzie pozostawieniem podania bez rozpatrzenia.
Wypełniając powyższe żądanie podatnik uzupełnił złożony wniosek wnosząc dodatkowo pismo Nr L.dz. 15/04/05 z dnia 25.04.2005r. (data wpływu 27.04.2005r.) oraz pismo Nr L.dz. 15a/04/05 z dnia 29.04.2005r., w których zwrócił się o potwierdzenie zajętego w sprawie stanowiska zgodnie z którym prowadzenie niegospodarczej działalności z mocy prawa nie podlega żadnym rozliczeniom podatkowym z Urzędem Skarbowym. Przy tym wskazano na okoliczność prowadzenia działalności w zakresie apteki, z której dochód przeznaczany jest na działalność statutową tj. charytatywno - opiekuńczą.
O słuszności tego stanowiska przemawiać miałoby m.in. stanowisko Episkopatu Polski, które załączono do pisma z dnia 25.04.2005r.
Przedstawiając okoliczności sprawy Jednostka wskazała m.in. na przepisy ustawy z dnia 17 maja 1989r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 29, poz. 154 ze zm.), jak również na wyjaśnienie wydane przez Ekonoma Konferencji Episkopatu Polski nr 326 Zebraniu Plenarnym KEP w Warszawie.
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Prudniku w świetle przedstawionego stanu faktycznego zauważa, że Jednostka jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i podlega przepisom ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity. Dz.U. Nr 54 poz.654 z 2000r. ze zm.). Zwolnieniu podmiotowemu bowiem zgodnie z art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podlegają osoby prawne wymienione enumeratywnie w tymże przepisie na warunkach określonych ustawą. Mimo, że podmioty ujęte w tymże przepisie art.6 stanowią niejednorodną grupę, to zwolnione od podatku zostały przede wszystkim te jednostki, które wykonują zadania publiczne i których źródłem finansowania są przede wszystkim dochody publiczne, na które składają w przeważającej mierze daniny publiczne, w tym także podatek dochodowy od osób prawnych.
Odmienną materię stanowią uregulowania zawarte w art. 17 ww. ustawy, które ustawodawca określił jako zwolnienia przedmiotowe z tym, że z punktu widzenia stosowania tego przepisu zasadnicze znaczenie ma jednak podział tych zwolnień na bezwarunkowe i warunkowe.
Do pierwszej kategorii zalicza się te przypadki, w których dochody podatnika w całości lub tylko pochodzące z określonego w przepisie źródła są z mocy prawa wolne od podatku, bez względu na ich późniejsze przeznaczenia. Do drugiej zaś należą te rozwiązania, w których podatnik uzyskuje prawo do zwolnienia tylko w przypadku wydatkowania uzyskanych dochodów na ściśle wyznaczony cel - statutowy lub inny określony w tym przepisie. W sytuacji gdy podatnik nie dopełni tego warunku będzie ciążyło na nim zobowiązanie podatkowe.
Jak wynika z treści art. 17 ust.1 pkt 4a ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych wolne od podatku są dochody kościelnych osób prawnych:
a) z niegospodarczej działalności statutowej; w tym zakresie kościelne osoby prawne nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy Ordynacji podatkowej,
b) z pozostałej działalności - w części przeznaczonej na cele: kultu religijnego, oświatowo-wychowawcze, naukowe, kulturalne, charytatywno-opiekuńcze oraz na konserwację zabytków, prowadzenie punktów katechetycznych, inwestycje sakralne w zakresie: budowy, rozbudowy i odbudowy kościołów oraz kaplic, adaptację innych budynków na cele sakralne, a także innych inwestycji przeznaczonych na punkty katechetyczne i zakłady charytatywno-opiekuńcze.
Przedmiotowe zwolnienia z podatków dochodów kościołów, przeznaczone na cele związane z ich podstawową działalnością stanowią w polskim systemie podatkowym tradycyjne rozwiązanie, będące konsekwencją regulacji prawnych, zawartych w aktach rangi ustawowej regulujących status poszczególnych kościołów i związków wyznaniowych, jak również w akcie o podstawowym znaczeniu dla tej sfery stosunków społecznych, którym jest ustawa z dnia 15 maja 1989r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (tekst jednolity: Dz.U. z 2000r. Nr 26, poz. 319). Zgodnie z art. 13 ust.1 tej ustawy majątek i przychody takich podmiotów podlegają ogólnie obowiązującym przepisom podatkowym, z wyjątkami określonymi w odrębnych ustawach. Jednak stosownie do ust.2 tego artykułu osoby prawne kościołów i innych związków wyznaniowych są zwolnione z opodatkowania z tytułu przychodów ze swojej działalności niegospodarczej. W tym zakresie osoby te nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy podatkowe. Przepis ust.5 tego artykułu gwarantuje tez, że dochody z działalności gospodarczej osób prawnych kościołów i innych związków wyznaniowych oraz spółek, których udziałowcami są wyłącznie te osoby, są zwolnione od opodatkowania w części, w jakiej zostały przeznaczone w roku podatkowym lub roku po nim następującym na cele kultowe, oświatowo - wychowawcze, naukowe, kulturalne, działalność charytatywno - opiekuńczą, punkty katechetyczne, konserwacje zabytków oraz inwestycje sakralne i inwestycje kościelne, których przedmiotem są punkty katechetyczne i zakłady charytatywno - opiekuńcze, jak również remonty tych obiektów.
W pkt 4a lit. a) ww. ustawy uregulowano zwolnienie bezwarunkowe dotyczące dochodów kościelnych osób prawnych z niegospodarczej działalności statutowej. Wynika z niego, że cel na jaki zostaną przeznaczone i wydatkowane takie środki nie ma żadnego wpływu na zakres zwolnienia. Co więcej w odniesieniu do tego rodzaju dochodów podatnicy nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji, zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.
Zwolnienia przewidziane w pkt 4a lit. b) mają natomiast charakter warunkowy i są z nimi związane wszelkie wymogi dotyczące takich zwolnień wynikające z ust.1a i ust.1b art.17 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Tak więc dochody kościelnych osób prawnych z innej działalności niż niegospodarcza działalność statutowa będą wolne od podatku tylko w części przeznaczonej na cele wymienione w tymże przepisie.
Mając zatem na uwadze powyższy stan prawny stwierdzić należy, w tej konkretnej sprawie będą miały zastosowanie przepisy art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jak wynika bowiem z wniosku podatnika prowadzi działalność gospodarczą (apteka). Działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisu art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 173,poz. 1807 ze zm.) jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Zaś przedsiębiorcą w rozumieniu ww. ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą (vide art.4).
W myśl art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 29, poz. 154 ze zm.) osobami prawnymi są m.in. następujące personalne jednostki organizacyjne Kościoła:
1) Ordynariat Polowy,
2) kapituły,
3) parafie personalne,
4) Konferencja Wyższych Przełożonych Zakonnych Męskich,
5) Konferencja Wyższych Przełożonych Zakonnych Żeńskich,
6) instytuty życia konsekrowanego (instytuty zakonne i instytuty świeckie) oraz stowarzyszenia życia apostolskiego; te instytuty i stowarzyszenia zwane są dalej "zakonami",
7) prowincje zakonów,
8) opactwa, klasztory niezależne, domy zakonne ,
9) wyższe i niższe seminaria duchowne diecezjalne...).
Na podstawie art.55 ust.1 powołanej powyżej ustawy majątek i przychody kościelnych osób prawnych podlegają ogólnym przepisom podatkowym z wyjątkami określonymi w ust 2-6. Jednostka zatem jako osoba prawna podlega przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ww. przepisy są powtórzeniem rozwiązań zawartych w art. 13 ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania).
Wątpliwości interpretacyjne w ocenie tutejszego organu są wynikiem mylnego utożsamiania przez Jednostkę przeznaczania dochodów uzyskiwanych z prowadzenia apteki z realizacją celów statutowych. Cel i formy działania Jednostki określone zostały w statucie. Jednakże z treści §13 statutu wynika, że gromadzenie środków finansowych służących realizacji założonych celów statutowych następuje w wyniku uzyskania dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej (...).
Należy tutaj również wyjaśnić, że zarówno ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jak też ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie wyjaśnia pojęcia "działalność niegospodarcza", czy też "niegospodarcza działalność statutowa". Mając jednak na względzie zdefiniowanie w art.2 ust.1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej pojęcia "działalność gospodarcza", należy posłużyć się do oceny charakteru danej działalności wnioskowaniem a contario, uwzględniając przy tym fakt, że w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych zawężono to pojęcie w porównaniu z ustawą o gwarancjach wolności sumienia i wyznania poprzez dodanie przymiotnika "statutowa". Przywileje podatkowe wynikające z tego przepisu będą więc dotyczyły tylko dochodów kościelnej osoby prawnej z takiej działalności niegospodarczej, która znajduje odzwierciedlenie w prawie wewnętrznym danego kościoła, czy związku wyznaniowego.
Tak więc dochody kościelnych osób prawnych z innej działalności niż niegospodarcza działalność statutowa, będą wolne od podatku tylko w części przeznaczonej na cele wymienione w pkt 4a lit. b). Cele te mimo nieco innego sformułowania, w zasadzie pokrywają się z preferowanymi celami wymienionymi w art. 13 ust.5 ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. W ustawie tej jednak mowa jest o zwolnieniu dochodów tych jednostek "z działalności gospodarczej" w części przeznaczonej na preferowane cele, zaś w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych o dochodach "z pozostałej działalności", czyli działalności innej niż niegospodarcza działalność statutowa.
Wobec powyższego tutejszy organ nie może potwierdzić stanowiska zajętego przez Jednostkę, uznając przy tym za zasadny pogląd wyrażony w wyjaśnieniu Episkopatu Polski, że prowadzona działalność społecznie użyteczna powinna być prowadzona pod formułą niegospodarczej działalności statutowej. Niemniej jednak okoliczności faktyczne przedstawione w sprawie jednoznacznie wskazują, że realizacja celów charytatywno - opiekuńczych prowadzona jest m.in. poprzez działalność gospodarczą (apteka). Uzyskane z tego tytułu dochody o ile przeznaczone zostaną na powyższe cele podlegają zwolnieniu warunkowemu zaś pozostała niegospodarcza działalność Jednostki zwolnieniu bezwarunkowemu.
Mając zatem na względzie prowadzoną przez podatnika działalność gospodarczą Naczelnik Urzędu Skarbowego w Prudniku stwierdza, iż w tym zakresie istnieje obowiązek prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy ustawy Ordynacja podatkowa, jak też obowiązek składania deklaracji i zeznań zgodnie z przepisami art. 25 i art.27 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Warto tu podkreślić, że Jednostka może skorzystać z uprawnień wynikających z przepisów art. 25 ust.5 ustawy pod warunkiem złożenia stosownego oświadczenia i spełnieniu warunków określonych tym przepisem co oczywiście nie skutkuje zwolnieniem z obowiązku złożenia zeznania podatkowego.
W świetle powyższego w ocenie tutejszego organu stanowisko zajęte przez Jednostkę jest nieprawidłowe.
Ponadto Naczelnik Urzędu Skarbowego w Prudniku informuje, że udzielona interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia. Przy tym należy także podkreślić, że interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia (vide art. 14b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).
Od niniejszego postanowienia służy stronie na podstawie art.14a § 4 i art. 236 § 2 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu za pośrednictwem tutejszego organu, które wnosi się w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia stronie
Zażalenie powinno spełniać wymogi zawarte w art. 222 w związku z art. 239 Ordynacji podatkowej, tj. zawierać zarzuty przeciw postanowieniu, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem zażalenia oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie.
Zażalenie i załączniki do zażalenia podlegają opłacie w znakach skarbowych (art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 09.09.2000r. o opłacie skarbowej Dz. U. z 2004 Nr 253, poz. 2532), część I pkt 1 i 2 załącznika do ww. ustawy (stawka opłaty skarbowej na odwołanie wynosi 5 zł oraz 0,50 zł od załącznika).
Pismo podpisał Zastępca Naczelnika Urzędu Skarbowego w Prudniku mgr Jacek Kułakowski.
